Met zijn slome oogopslag, flaporen en rode kuif oogde de pas zestienjarige King Krule in de video voor Out Getting Ribs als het pispaaltje van de klas. Die hartverscheurende debuutsingle was echter een eerste voorbode van iets heel bijzonders, zo bewijst zijn debuutalbum 6 Feet Beneath The Moon, dat verschijnt op zijn negentiende verjaardag. ‘Het is makkelijk  om geen richting te hebben in het leven.’

Stilte. Had er een klok gehangen in de hotelkamer van Archy Marshall, dan kon je de seconden horen wegtikken. Archy, beter bekend als King Krule (spreek uit: ‘king kroel’), hangt onderuitgezakt in zijn stoel en tikt met zijn schoenen tegen de muur. In zijn geblokte overhemd zitten sigaretgaten, op zijn kaken en kin wat rossige donsharen. Hij heeft een rokershoesje. Het daaropvolgende half uurtje gaat hij oogcontact grotendeels uit de weg. Zijn antwoorden zijn kort.

“Amsterdam is zoveel stiller dan Londen. En de architectuur hier is mooi” is het eerste wat hij zegt. Hij praat traag en spaarzaam, op het slome af, alsof elk woord hem moeite kost. De aanleiding voor zijn bezoek aan Nederland is de release van 6 Feet Beneath The Moon, zijn langverwachte debuutalbum dat op zijn negentienjarige verjaardag verschijnt. Het is niet de eerste keer dat hij in de hoofdstad is. Vorig jaar speelde hij op London Calling, waar hij een onbereikbare, bijna onwerkelijke indruk maakte. Dat is hier in deze strakke, koude hotelkamer waar hij komt praten over zijn debuutalbum van 6 Feet Beneath The Moon, niet anders. Het album verschijnt tweeënhalf jaar na de release van zijn indrukwekkende debuutsingle Out Getting Ribs, toen nog onder de naam Zoo Kid. Een puur, emotioneel en rauw nummer met een openingsregel zo prikkelend dat hij meteen je aandacht grijpt: ‘Hate/runs through my blood’. Veel meer was er destijds niet over de maker bekend. In de video zingt een piepjong roodharige straatschoffie in de camera. Was dat hem, een naar verluid pas zestienjarige Londense knul genaamd Archy Marshall? Bijzonder was het zeker, oordeelde XL Recordings (The xx, Adele, Atoms For Peace). Naar aanleiding van dat nummer nam het label contact met hem op.

Zoo Kid – Out Getting Ribs

Archie: ‘Out Getting Ribs schreef ik al jaren daarvoor. Het zijn eigenlijk twee mp3’s die op vinyl zijn gezet. Mijn computer was stuk en het enige wat ik nog had waren wat mp3’s van mijn nummers, waaronder die twee nummers. Ik was al gestopt met de muziek toen ik een mail kreeg van iemand die dat liedje op single wilde uitbrengen. Ik dacht “waarom ook niet?” en stemde in. Zij kregen de pers geïnteresseerd en vanaf dat moment begonnen mensen het te luisteren. Ze ontdekten het zelf, of kregen het doorgestuurd van vrienden. Een heel fijne manier om de muziekwereld in te rollen.’

Waarom stopte je met muziek maken?
‘Niemand kon iets met mijn muziek. Ik speelde de hele zomer op festivals, zonder dat het iets opleverde. Ik werd slecht behandeld, kreeg niets betaald en had nauwelijks te eten. Het was uitzichtloos, ik voelde me verloren. Dus stopte ik en te gaan tekenen. Pen en inkt, cartoons, grafische novels en comics, dat werk. Toen was ik zestien. Een vervolgstudie zag ik niet zitten, dan zou ik de rest van mijn leven in de schulden zitten. Ik wilde leven, maar wist niet hoe. Ik kon alleen maar aan geld denken en hoe ik er aan moest komen. Dankzij Out Getting Ribs werd ik gevraagd om remixen te maken. Zo verdiende ik plotseling geld en kon ik mijn moeder steunen. Dat voelde goed. Ik doe het nog steeds, ze krijgt 10% van mijn deals. Ze heeft mij ook altijd gesteund.’

Je komt uit een kunstzinnig gezin. Je moeder is ontwerper, je vader art director en je broer speelt in de band Haraket. Was het logisch om naar BRIT School te gaan, die muziekopleiding die o.a. Adele, Amy Winhouse, Jessie J en Katie Melua voortbrachten?
‘Ik denk het. Het was voor de verandering wel eens fijn goed onderwijs te krijgen. Ik heb nogal wat scholen van binnen gezien  waar het onderwijs hard en slecht was. Ik zat op een school voor jongeren die niet meer naar een normale school mogen of aanpassingsproblemen hebben. Dat was nogal een ervaring. Elke dag ging het er om de volgende zes uur te overleven.’

Hoe kwam je daar terecht?
‘Ik vertikte het om nog langer naar school te gaan. Ik had genoeg van het autoritaire systeem en wilde alleen maar muziek maken. Aan mijn toekomst dacht ik niet. Daarop dreigde Jeugdzorg mij weg te halen bij mijn moeder. Ze wilden dat ik naar een school voor moeilijk lerende kinderen ging. Dat wilde ik natuurlijk niet. Het was dat mijn moeder en Jeugdzorg druk op mij uitoefenden, anders zou ik niet zijn gegaan. Ik was heel down op dat moment, voelde mij verloren en had het gevoel geen toekomst te hebben.’
‘BRIT was een enorme verbetering, al was het de eerste jaren ook verwarrend. De aanpak was erg soft, er werd niet gevochten op het schoolplein en als ik tegen docenten praatte op de manier die ik gewend was, werd ik de klas uitgestuurd. Ik begreep er niets van. Na enige tijd kreeg ik er vrienden. BRIT school veranderde mij en hielp me te ontwikkelen. Er heerst een gezonde competitie tussen de leerlingen. Dat zorgt voor druk en dwong mij om mij als muzikant verder te ontwikkelen.’

Die ontwikkeling resulteerde tot de sound die hij op 6 Feet Beneath The Moon laat horen. Het is lastig om je vinger te leggen op wat voor soort muziek hij nu eigenlijk maakt. Invloeden uit jazz, blues, hiphop, dub,dubstep, new wave, lo-fi, indie en soul noir zijn aan te wijzen, maar niets domineert. Soulmuziek komt wellicht nog het dichtst in de buurt, al verschilt die van wat we normaal onder ‘soul’ verstaan. Waar die warm is en recht naar je hart gaat, is zijn versie van soul juist heel bleek, subtiel, uitgekleed en afstandelijk.

‘Ik draag de soul op mijn zolen’ wijst hij glimlachend naar zijn schoenen. ‘Ik probeer mijn sound abstract te maken door met metaforen en reverb te werken. Het zijn schuil- en verstopmanieren die het naar een niveau tillen, zodat mensen met een open mind kunnen luisteren en interpreteren. Het mooie is dat mensen het op verschillende manieren kunnen interpreteren en toch allemaal dezelfde toon en vibe horen. Ik geef niet meteen alles weg, je moet moeite doen om te ontdekken wat er in de muziek zit. Zo ontdek je elke keer weer meer. Iedereen houd van mysterie. Die moet je bewaken en behouden.’

Je noemt Franz Kafka als belangrijke invloed op je muziek. Een van de terugkeren thema’s in zijn werk is het machteloze individu tegenover een groter systeem. Is dat iets wat jij herkent, in het Londen van 2013?
‘Yeah man… dat thema is zeker aanwezig. Kijk alleen al naar de titel. Je staat zes voet onder de maan, vlak onder iets dat zoveel groter is dan jou. Daardoor voel je je heel klein en verloren. Moet je er op af stappen en er heen gaan, of niet? Het is makkelijk om geen richting te hebben in het leven. Ik ken zoveel jongeren die de weg kwijt zijn en geen ambities of toekomst hebben. Het is niet moeilijk ook zo te worden.’

Je kunt als individu weinig doen tegen een groter geheel. En als je wel iets kan doen tegen een groter systeem dan ben je je leven niet meer zeker, zoals bij Snowden.
‘Dat is het precies. Het is echt klote. Drie jaar terug verdiepte ik mij helemaal in politiek en de systemen er achter. Als individu zal je nooit helemaal controle krijgen. Je bent bezit, wordt, gebruikt en misbruikt. Zo voelde ik mij destijds ook.’

Zoals je zingt in Out Getting Ribs: beaten down and blue.
‘(grinnikt) Ja. En suffocated in concrete [uit The Noose of Jah City]. Het komt in de hele plaat terug. Ik werd door een verrot schoolsysteem gehaald en raakte totaal verloren. Waarom moest mijn leven op deze manier lopen? Mij werd niets gevraagd. Er is nu een tegenbeweging die er tegenin gaat en voor verandering zorgt, met mensen als Edward Snowden, Mos Def of Julian Assange.‘

Op 13 oktober staat King Krule in Paradiso, Amsterdam. 6 Feet Beneath The Moon luister je hier.

(dit interview verscheen in OOR 7, augustus 2013)