Hoe maak je als muzikant jouw crowdfundingcampagne tot een succes? Voor het Sena Performers Magazine sprak ik met Voordekunst.nl, Bells Of Youth en Carel Kraayenhof om het geheim te ontdekken.

Anno 2014 is het niet makkelijk om te leven van je muziek. De plaatverkoop loopt steeds verder terug, platenmaatschappijen investeren nauwelijks meer in nieuw talent en de overheid vindt dat kunstenaars hun eigen broek moeten leren ophouden en snijdt in subsidies voor kunst en cultuur. Een groeiend aantal muzikanten neemt daarom hun toevlucht tot crowdfunding om de opname van een nieuwe cd, een bijzondere tournee of een speciale uitgave te bekostigen. Bij crowdfunding treden muziekliefhebbers op als geldschieter, die gezamenlijk een project mogelijk maken.

Een van die muzikanten die zich tot zijn fans richt is bandoneonist Carel Kraayenhof, die een campagne opzetten om zijn nieuwe theaterproductie Liberación te financieren. Kraayenhof: “De overheid trekt zich steeds meer terug en op subsidies kun je niet meer rekenen. Of je het daar nu mee eens bent of niet, er is geen weg meer terug. Dus stap op je fans af om bijzondere projecten van de grond te krijgen. Dat zijn de eersten die willen doneren, zij voelen zich betrokken.”

Door middel van internet is het gemakkelijker dan ooit om fans te mobiliseren en geld in te zamelen. Al in 1997 zochten fans van rockgroep Marillion elkaar online op om gezamenlijk geld in te zamelen voor een Amerikaanse tournee van hun helden, een wijze van financiering die de Britten vervolgens bleven gebruiken voor hun albums. De eerste online crowdfundingplatforms ontstonden rond 2003 in de Verenigde Staten en hebben in de jaren daarna snel aan populariteit gewonnen. Als meest succesvolle muzikant die op deze wijze haar album financierde geldt de Amerikaanse singer-songwriter Amanda Palmer. Zij haalde in 2012 1,2 miljoen (!) dollar op via Kickstarter, een Amerikaans platform dat sinds 29 april ook in Nederland actief is.

In Nederland is Voordekunst is het populairste crowdfundingplatform. Oprichter Roy Cremers begon het platform in november 2010, nadat hij als stafmedewerker van het Amsterdams Fonds voor de Kunst nadacht over de vraag hoe theatermakers, muzikanten, filmmakers en kunstenaars hun werk het beste aan de man kunnen brengen. Met subsidie van het ministerie van OCW lanceerde hij Voordekunst.nl, dat begin april jl. de mijlpaal van 4 miljoen euro aan donaties behaalde. Dat bedrag werd betaald door 39.602 donateurs, die 688 culturele projecten financierden. Cremers: “Het ondernemerschap van kunstenaars wordt steeds belangrijker nu traditionele financieringsbronnen minder beschikbaar zijn. Crowdfunding stimuleert makers om zich duidelijk te profileren en ondernemersvaardigheden te trainen. Je moet leren om geld uit de markt te kunnen genereren. Laat zien aan het publiek wat je maakt, en waarom zij daar aan moet bijdragen.”

Dat een campagne kan werken, bevestigt Lisa Moree, bassiste/zangeres van folkpopband Bells Of Youth: “Ik stond er van te kijken hoeveel mensen ons steunden zonder ons persoonlijk te kennen” vertelt ze. Doel was om €3210 in te zamelen voor de bekostiging van hun debuutalbum BOY. Lisa: “Ik kende het principe van crowdfunding omdat ik zelf al eens gedoneerd had aan een andere band. Het lag voor de hand dat wij ook zo’n campagne zouden inzetten; we hadden geen label die ons geld gaf en ondanks dat we een toelage kregen van het Sena Muziekproductiefonds bleek er nog een gat in de begroting te zijn. Met crowdfunding konden we dat gat dichten.”

Volgens Cremers heeft Nederland een gunstig geefklimaat voor goede doelen, maar bleef de kunstsector achter in het gebruik van donateurs. Voordeel voor donateurs is dat er per project geld kan worden gegeven en de donateurs nergens aan vast zit. Toch voelt crowdfunding voor veel muzikanten nog als een vorm van bedelen. Cremers: “Donateurs zien dat niet zo, blijkt uit onze onderzoeken. Ze zien het als het realiseren van iemands droom. Het werkt twee kanten op; kunstenaars halen geld op voor een project en creëren betrokkenheid van de donateurs, het publiek doet op een laagdrempelige manier iets goeds voor de maatschappij.” Volgens zowel Moree als Kraayenhof zijn de reacties positief. Kraayenhof: “Veel mensen voelen zich betrokken, ze vinden het leuk dat ze iets kunnen doen.” Behalve geld levert het hen ook contact op met hun fans, benadrukt Moree. “De donateurs hebben echt meegewerkt aan het album. Door de actie hebben we een fanbase overgehouden van mensen die zich betrokken voelen bij wat we doen.”

Niet elke crowdfundingcampagne is succesvol en niet elk project is geschikt om via crowdfunding tot stand te komen. Om de kans op een geslaagde campagne te vergroten organiseert Voordekunst regelmatig workshops, waarin uitgelegd wordt wat voor soort projecten zich lenen voor crowdfunding en hoe zo’n campagne op te zetten. Moree waarschuwt dat er veel tijd in zit om de campagne succesvol te maken, en een realistisch plan van aanpak noodzakelijk is: “Wij hadden zelfs speciaal iemand in de band aangesteld als Hoofd Crowdfunding: Hellen. Zij heeft met hulp van Voordekunst en onze manager een plan opgesteld om de actie een succes te maken. Zo is het belangrijk dat je in een kort filmpje vertelt wie je bent en wat je gaat doen”. Volgens Cremers begint crowdfunding in het eigen netwerk van de kunstenaar, met familie, vrienden en bekenden. Cremers: “Daarna volgen fans en mensen die je werk kennen. Het is de uitdaging om die groep groter te maken. Daar moet je actief voor bezig zijn. Het is zaak van fans ambassadeurs te maken die je helpt de groep donateurs te vergroten.”

Cremers denkt dat er een mentaliteitsverandering aan het ontstaan is bij het publiek nu er via de overheid en traditionele financierders niet heel snel weer geld beschikbaar komt. “Ik denk dat het vanzelfsprekend zal worden dat je als particulier je steentje bijdraagt aan mooie projecten.” In het geval van zowel Bells Of Youth als Carel Kraayenhof is hun campagne geslaagd. Beide gingen over het doelbedrag heen, respectievelijke met 140% en 108% (op het moment van schrijven, met nog 20 dagen te gaan). Ze zijn erg te spreken over deze vorm van financiering. Moree hoopt de tweede plaat van haar band zelf te kunnen financieren, maar mocht dat niet haalbaar blijken dan zou ze opnieuw een crowdfundingactie opzetten: “Ik ben blij dat er zoiets als crowdfunding bestaat. Niet iedereen heeft een suikeroompje die je financieel kan helpen.”

 

5 opvallende beloningen voor donateurs:

1. De Nederlandse jazzpopzangers Scarlet Mae bood mensen voor €50 aan ze in slaap te zingen met een slaapliedje via Skype.

2. Voor €500 kwamen de vijf dames van Bells Of Youth thuis bij je koken en een concert in je huiskamer geven.

3. Carel Kraayenhof schrijft speciaal voor jou een compositie, mits je zijn campagne steunt met €1500. Zes mensen legden dat bedrag neer.

4. Voor een donatie van €25 stond jouw naam in het cd-boekje van de debuut-cd van Impossible Situations.

5. De Amerikaanse drummer Josh Freese (sessiemuzikant voor o.a. Nine Inch Nails, Bruce Springsteen en Guns n’ Roses) ging het verst met zijn actie. Voor $75000 maakte hij een maand lang deel uit van je band, voor opnamen, optredens en alles wat daar bij hoort. Hoewel er geen afnemers waren van de duurste mogelijkheden, leverde de opvallende campagne Freese naast geld ook veel publiciteit op voor zijn nieuwe plaat. (klik HIER voor alle -heel bijzondere- opties die hij zijn donateurs gaf).

10 tips die je crowdfunding project een succes maken:

1. Zorg dat je voldoende fans hebt, of zet anders je familie en vrienden in.

2. Kies een platform dat mensen kennen. Dat maakt je actie betrouwbaarder.

3. Ga voor een realistisch en haalbaar doelbedrag, met een deadline.

4. Geef iets tastbaars voor relatief weinig geld. Ook bij crowdfunding houden fans van koopjes.

5. Bied veel verschillende opties die aansluiten bij hun wensen; een cd voor €15 is standaard, maar wat kan je nog meer aanbieden voor (veel) meer geld?

6. Ludieke en unieke acties waarbij je in contact treedt met je fans werken goed. Of je nu bij ze gaat afwassen, bij ze in de huiskamer concert geeft of ze backstage uitnodigt na een concert, als mensen het leuk en persoonlijk vinden trekken ze sneller hun portemonnee.

7. Maak een filmpje waarin je uitlegt hoeveel geld je nodig hebt en wat je er mee gaat doen, zodat de investeerders zien dat je het geld ook echt aan de muziek spendeert.

8. Zet je social media in om je actie onder de aandacht te brengen en geef regelmatig updates over de voortgang van de actie.

9. Ga je het doelbedrag niet halen? Leg dan zelf het restant bij zodat je de donaties niet kwijt bent.

10. Laat na afloop van de actie met foto’s of filmpjes zien waaraan het geld wordt besteed.

Het hele Sena Performers Magazine lees je HIER