Amsterdam Klezmer Band 2.0

slider-blitzmash

Het twaalfde album van de Amsterdam Klezmer Band moest iets speciaal worden: de AKB in een nieuwe jas. In producer/componist Jori Collignon van de electronische popband SKIP&DIE vonden ze de aangewezen persoon voor wat Blitzmash is geworden. “Jori trekt de Amsterdam Klezmer Band naar 2014“. 

“Ik heb jodenkoeken gehaald, om in de sfeer te blijven!” grapt Gijs, terwijl hij de boodschappentas leeg haalt. De trompettist heeft zojuist boodschappen gedaan en negen hongerige mannen nestelen zich rond de eettafel in het keukentje van Kytopia voor de lunch. Boterhammen worden gesmeerd, de wc bezocht en mobieltjes gecheckt. De zeven leden van Amsterdam Klezmer Band en twee geluidstechnici zijn de hele ochtend bezig geweest met de opnamen van wat hun twaalfde album zal worden. Het is zomer, het is warm en het is de vierde en laatste opnamedag, maar desondanks zit de stemming er nog goed in. De werkwijze is bijzonder: de band schrijft de nummers en speelt de partijen in, waarna producer/componist Jori Collignon van de electronische popgroep SKIP&DIE met de nummers in de weer gaat en met percussie, electronica en drums zijn bijdrage aan het geheel geeft. “Wij geven hem kapstokken van de nummers, die straks met zijn inbreng tot leven komen” legt Job uit. “De meeste nummers zijn vorige week geschreven en uitgewerkt tot schetsen. De nummers zijn voor ons dus ook nog vers.” De partijen worden vervolgens doorgestuurd naar de diverse gastmuzikanten. Onder andere o.a. Benjamin Herman, Kivilcim, Yuriy Ghurzy, Cata.Pirata van SKIP&DIE en Orhan Osman zullen een gastbijdrage leveren. Het resultaat komt vervolgens naar Amsterdam, waar Jori met de opnamen aan de slag gaat in zijn thuisstudio. De opvallende samenwerking tussen de ‘AKB’ en Collignon komt tot stand dankzij trombonist Joop. Toen hij met zijn andere band De Jongens Driest de blazers inspeelde voor het debuutalbum van SKIP&DIE was hij onder de indruk van het werk van Jori, die voor een belangrijk deel verantwoordelijk is voor het geluid van de groep. Joop liet de rest van de AKB horen wat SKIP&DIE deed. Die waren snel overtuigd. Janfie: “De manier waarop Jori met beats en percussie omgaat is heel creatief. Het komt dan wel uit een computer, maar het klinkt toch heel natuurlijk.” Het idee om het geluid van AKB een flinke makeover te geven door met een externe producer te werken leeft al langer, legt Janfie uit: “Het is een langgekoesterde wens om eens met percussie en drums te werken. Dit jaar moest het er maar eens van komen.” Het is niet de eerste keer dat de groep met producers uit de electronische hoek werkt. Op REMIXED uit 2007 gingen producers en groepen als Shantel, C-Mon & Kyspki, La Boutique Fantastique en Stefan Schmid (Zuco 103) met hun liedjes aan de haal. Om te zorgen dat het niet opnieuw een allegaartje wordt werkt de band nu met één producer: Jori. “We hopen dat hij ons een frisse jas aantrekt” aldus Gijs. Job voegt toe: “Wij hebben een tijdloos geluid, onze muziek had ook veertig jaar geleden gemaakt kunnen worden. Dat geldt niet voor wat Jori maakt, dat is de sound van nu. Wij hopen dat hij de Amsterdam Klezmer Band naar 2014 trekt.” Na de lunch is het tijd voor Bhangra Balkan Style. Theo mag als eerste aan de slag om zijn accordeonpartij op te nemen. In een klein kwartiertje staat het er op en is de volgende aan de beurt. Dat is Gijs, die nog even zijn tanden poetst alvorens te spelen: “Ik heb er een hekel aan om steeds mijn trompet schoon te moeten maken na het spelen, dus poets ik liever mijn tanden” legt hij uit. Het is te zien dat de band vaker met dit bijltje heeft gehakt. De sfeer is ontspannen maar geconcentreerd. Geschoolde muzikanten die vanaf blad spelen en discussiëren in termen als ‘laten we dat b-tje nog eens spelen’ of ‘twee maten’. Die ervaring maakt voor de beleving weinig uit; Janfie schudt wild met zijn heupen terwijl hij de klarinetpartij inspeelt voor Stompin’ Mokum, een snelle, gejaagde track met korte, hikkende accordeonpartij. In de controlekamer springt Roy heen en weer tussen soundboard en computer om de partijen op te nemen en het resultaat direct te beluisteren. Voor de opnamen is het gezelschap neergestreken in de grootste studio van Kytopia, de muzikale speeltuin van Kyteman in Utrecht. In de opnameruimte zweten vaste geluidstechnicus/mixer Michiel Cornelisse en engineer Roy van Rosendaal achter het mengpaneel. De airco is nog niet geïnstalleerd en de combinatie van de eerste zomerdagen en de elektronische apparatuur zorgt voor tropische temperaturen. De studio oogt rommelig; ergens in de hoek slingert het loodzware beeld van Kytemans Popprijs, overal staat apparatuur en liggen bossen kabels als gekookte spaghetti door elkaar. Even na 16 uur stapt Colin zelf binnen. Hij heeft net in Duitsland optreden met zijn orkest en komt even kijken hoe zijn gasten het er vanaf brengen. Enthousiast worden er handen geschud, hier en daar gevolgd door een hug. Kort wordt hij bijgepraat over de stand van zaken. Het idee van de band is dat ‘Kyte’ ook een trompetsolo zal inspelen. Tijd om hem dat te vragen is er niet; net zo plotseling als hij er was, is hij enkele minuten later weer vertrokken. De man die de Amsterdam Klezmer Band in een nieuwe jas moet steken, is elders op het Kytopiacomplex nog bezig met een speciale liveshow van SKIP&DIE Na de lunch komt hij de opnamen van vanochtend te beluisteren. Acht man verzamelt zich op de paar vierkante meter rond de immense SSL 9000J geluidstafel met zijn honderden knopjes, tientallen schuiven en talloze lichtjes. Michiel staat er als de bestuurder van een vliegdekschip achter en laat de opgenomen partijen horen. Er wordt stilletjes geluisterd. Het enige hoofd dat meeknikt op de maat is dat van Jori. Met zijn baggy trousers, oversized t-shirt en tien jaar jongere leeftijd valt hij onmiddellijk op in het gezelschap. Hij is zichtbaar tevreden over wat hij hoort. Bij sommige gedeelten maakt hij handgebaren, alsof hij in zijn hoofd al met de track aan het werk is. Wanneer hij zich in de discussie mengt en de band in noten en toonhoogtes praat, is zijn vocabulaire doorspekt met woorden als ‘chopstuk’, ‘vet’ en ‘de bam’. Het werkt aanstekelijk en al snel vallen aan beide kanten woorden als ‘fixen’ en ‘choppen’. Jori, even later: “Het is heel knap wat zij doen, het zijn echt goede muzikanten. De meeste opnamen staan er in drie takes op, dat ben ik niet gewend. In dit basismateriaal zit een goede energie, en het heeft karakter. Nu ga ik kijken wat voor beats ik er bij ga gebruiken, dat is mijn aandeel in het verhaal.” Wat de precieze uitkomst gaat worden, weten beide partijen nog niet. Dat is ook precies de bedoeling, lacht Janfie: “Het is een experiment, een sprong in het diepe. Onze bandsound blijft heel belangrijk. Verder zijn er nauwelijks restricties over wat er kan en wat er mogelijk is.” Jori is blij met het vertrouwen dat hij krijgt en zijn handen jeuken om met het materiaal aan de slag te gaan: “Riots in the Jungle (het debuutalbum van SKIP&DIE) was de eerste plaat die ik zelf produceerde. Dat wil ik ook voor andere bands doen. Dus toen ze mij vroegen dit te doen heb ik direct ‘ja’ gezegd. Het is heel leerzaam, mijn ideeën veranderen constant. ” Die avond zullen ze tot ver na 22 uur aan het werk zijn. Eind november legt Jori de laatste hand aan de opnamen van wat Blitzmash zal gaan worden. “Het was heel erg leuk om te doen, ik zou het zo weer doen” kijkt hij terug op de bijzondere samenwerking. “Ik wilde de nummers een eigenzinnige wending geven. Uiteindelijk is het geworden wat ik vooraf hoopte: een diverse combinatie van analoge en digitale muziek die goed in balans is.” De ingespeelde partijen van de AKB zette hij naar zijn laptop over en is daarmee gaan experimenteren met de percussietracks die hij met percussionist Gino Bombrini opnam. Jori: “Het was soms een aardige puzzel, omdat ik vooraf geen duidelijk beeld had van wat er uit zou komen. De mogelijkheden waren groot. Daardoor was het soms zoeken naar een richting. Als ik ergens niet uit kwam koppelde ik het terug naar de band, die mij met een idee weer op het juiste spoor zette. Tegelijkertijd moest ik er rekening mee houden dat iedereen in de band inbreng heeft en ideeën aandraagt, Soms moest ik het nummer volgen, soms moest ik de teugels strakker trekken en mijn eigen ideeën doordrukken.” Joop heeft de eerste complete tracks net gehoord en is zeer tevreden met het resultaat. Het plan om de Amsterdam Klezmer Band een nieuwe sound te geven, is meer dan gelukt, aldus de trombonist: “Jori heeft onze muziek als uitgangspunt genomen, en die toch in waarde gelaten. Hij heeft een extra laag toegevoegd met electronica en akoestische drums, waardoor het organisch voelt. Het geeft de muziek een heel nieuwe dimensie.” De tien jaar leeftijdsverschil tussen Jori en de leden van de ABK ziet Joop als belangrijke reden: “Hij is opgegroeid met andere muziek, is een kind van de electronica en dance. Jori deed dingen met de nummers die wij van zijn levensdagen niet hadden kunnen bedenken. Zoals Rokjesdag: dat was een reggaetrack met een dikke groove. Nadat hij er mee aan de slag was gegaan zaten er plots allemaal breaks en gekke geluidjes in. Hij heeft een diep klankbeeld waarin naast muziek ook niet-muzikale elementen een rol spelen. Zoals vogelgeluiden, gesprekken of geluiden van de straat. Wij zijn allemaal erg onder de indruk van hoe het heeft uitgepakt.” Met Blitzmash staat de band komende zomer op veel verschillende festivals . Hoewel de band in 2012 op het grote Hongaarse Sziget festival de boel op stelten zetten, durfden veel andere festivals het eerder niet aan de band te boeken, vertelt Joop. “Omdat we folky zijn en geen drummer hebben denken veel festivals dat we te weinig kracht hebben op zo’n groot podium” vertelt hij. “We hebben net de eerste repetities met de nieuwe liedjes achter de rug en merken dat het plaatje met drums wat duidelijker te begrijpen is. Dat maakt het makkelijker om op grote festivals te spelen. Daar kijken we naar uit; we zien graag dansende mensen voor ons neus. Deze zomer willen we veel feestjes bouwen.” JASPER VAN VUGT

(Voor Jazzism mocht ik afgelopen zomer een dagje meelopen bij de opnamen van wat Blitzmash zou worden, het nieuwe album van de Amsterdam Klezmer Band. De groep nam de plaat op in Kytopia, het studiocomplex van Kyteman in Utrecht. Terwijl de mussen van het dak vielen van de hitte werd binnen in rap tempo blazerspartijen opgenomen, overlegd, opnieuw ingespeeld en teruggeluisterd. Leuk: in de snikhete opnameruimte stond achteloos in de hoek het loeizware Popprijsbeeldje dat Kyteman ontving in 2011. Mijn reportage stond in Jazzism 1 van 2014.)